Wat te zeggen bij overlijden?
Wanneer iemand in uw omgeving een dierbare verliest, gaat hij of zij door een zware en emotionele periode van rouw. Een waardevol gesprek kan op zulke momenten veel steun bieden.
Wat kunt u het beste zeggen?
Vaak voelen nabestaanden zich eenzaam in hun rouw. Meestal willen ze de mensen om hen heen niet belasten of weten ze niet hoe ze over de situatie moeten beginnen. Juist om deze redenen is de steun van een vriend, collega of familielid zo waardevol. Onderstaand delen wij een aantal tips om een fijn gesprek op gang te helpen.
Stel de juiste vragen
Iedereen rouwt op zijn of haar eigen manier. ‘Geschikte’ woorden bestaan daarom niet. Toch kan uw hulp veel steun bieden. U kunt bijvoorbeeld vragen hoe het gaat, hoe hij of zij het afscheid heeft ervaren, en of u nog iets kunt betekenen. Ga het gesprek aan, luister goed en vraag door. De nabestaande zal zich gehoord voelen en zich meer openstellen als hij of zij merkt dat u écht luistert.
Wees open en bied hulp aan
Het is begrijpelijk dat u het lastig vindt de juiste woorden te vinden. Hier mag u altijd eerlijk over zijn. Geef bijvoorbeeld aan dat u het moeilijk vindt om de juiste woorden te vinden of dat u bang bent iets verkeerds te zeggen, maar dat u graag wilt helpen. U kunt dit ook via een condoleance kaart of een persoonlijk bericht laten weten.
Deel een mooie herinnering
Heeft u de overledene gekend? Deel dan een persoonlijke herinnering en laat weten dat u aan hem of haar denkt. Dit is een mooie manier om de nabestaanden het gevoel te geven dat zij niet alleen zijn. Zo kunnen jullie samen dierbare herinneringen koesteren in een moeilijke periode.
Wat kunt u beter niet zeggen?
U kunt snel het gevoel hebben dat u een onhandige uitspraak gedaan heeft, maar u hoeft zich niet ongemakkelijk te voelen als u per ongeluk iets onhandigs zegt. Iedereen rouwt op zijn eigen manier, waardoor het moeilijk kan zijn om de juiste woorden te vinden. Wees hier open over en geef aan dat u het lastig vindt de juiste woorden te vinden. Hieronder delen we een aantal punten die u beter kunt vermijden.
Vragen naar de rouwtijd
Een rouwproces heeft geen einde. Tijdens de rouw worden verschillende fasen doorlopen, het moment van acceptatie betekent niet dat iemand niet langer rouwt. Daarom is het belangrijk geen uitspraken te doen over wanneer iemand genoeg heeft gerouwd. Opmerkingen als ‘het is al bijna drie jaar geleden’ of ‘het leven gaat verder’ worden vaak niet goed ontvangen. In plaats daarvan is het waardevoller om te vragen hoe het met de ander gaat en of er op enige manier hulp geboden kan worden. Dit toont niet alleen empathie, maar geeft ook een gevoel van steun in moeilijke tijden.
Vermijd clichés
U kent ze vast wel. De clichés zoals ‘de tijd heelt alle wonden’ of ‘het is fijn dat hij of zij nog zo oud is geworden’. Hoewel u dit misschien goed bedoelt, biedt dit op geen enkele manier troost of steun aan de nabestaanden. Veel mensen kunnen deze uitspraken zelfs als kwetsend ervaren omdat ze vaak onpersoonlijk overkomen.
Te veel advies
Ook al wilt u de nabestaande helpen met goedbedoelde tips, te veel advies kan ook erg kwetsend overkomen. Kijk daarom uit met oplossingsgericht advies. Vermijd uitspraken zoals ‘misschien is daten een goed idee?’ of ‘je moet gewoon afleiding zoeken’. Probeer niet in te vullen wat de nabestaande nodig heeft, maar toon in plaats daarvan begrip, luister naar de verhalen en vraag wat hij of zij nodig heeft en of jij daarbij kunt helpen.
Moeite met praten over de dood?
Wij begrijpen dat het moeilijk is om te praten over de dood. Mocht u behoefte hebben aan professionele hulp, dan kunt u terecht op onze partnerpagina. Onze partners zijn gespecialiseerd in verschillende vraagstukken en kunnen u verder helpen.